Eén miljoen Belgen krijgen in januari een hoger loon, met dank aan de automatische loonindexatie. Maar hoe zit dat voor de bijna 2,6 miljoen landgenoten die de riem er al af legden en met pensioen zijn? Krijgen die dan ook meer? En wanneer mogen ze een verhoging verwachten? En heeft dit een effect op dagprijs die ze zullen betalen in hun assistentiewoning? Zes vragen over je pensioen beantwoord. “De beslissing wordt binnenkort genomen.”
1. Hoeveel Belgen ontvangen elke maand een pensioen?
De Federale Pensioendienst betaalt elke maand aan zo’n 2,58 miljoen gepensioneerden een pensioen uit. Het overgrote deel geniet een rust- en/of overlevingspensioen van werknemer en/of zelfstandige. 52 procent van de ontvangers zijn vrouwen, 48 procent mannen. De gemiddelde leeftijd van wie een pensioen trekt, is net geen 74 jaar.
2. Hoeveel pensioen ontvangt een gepensioneerde in Vlaanderen?
In 2023 – de recentste cijfers waarover we beschikken – werd bijna 65 miljard euro uitbetaald aan iets minder dan 2,6 miljoen gepensioneerden”, zegt Vik Beullens van de Federale Pensioendienst. Een gepensioneerde ontving in januari 2023 een pensioeninkomen van gemiddeld 1.956 euro bruto. Netto kwam dit neer op 1.640 euro. Een man trok in 2023 gemiddeld 2.142 euro brutopensioen, een vrouw 1.737 euro.
Het gaat om gemiddelde bedragen. “Wie in januari 2023 als pas gepensioneerd werknemer voor het eerst een pensioen kreeg, ontving volgens de Pensioendienst bruto gemiddeld 1.546 euro, als ambtenaar was dat 2.935 euro, en als zelfstandige 1.032 euro.
Ondertussen werden alle bovenstaande bedragen tweemaal geïndexeerd, in november 2023 en mei 2024.
3. Hoe wordt bepaald wanneer de pensioenen stijgen, en hoeveel komt er dan bij?
De pensioenen volgen, net als de lonen, de levensduurte. Daarvoor wordt gekeken naar de evolutie van de prijzen van een pakket goederen en diensten dat representatief is voor de uitgaven van gezinnen. Ongezonde producten als alcohol, tabak en motorbrandstoffen tellen niet mee in de maandelijkse berekening van de zogenaamde afgevlakte gezondheidsindex, het gemiddelde over de voorbije vier maanden.
“Overschrijdt de afgevlakte gezondheidsindex een bepaalde waarde, de zogenaamde ‘spilindex’, dan gaan de pensioenen een maand later omhoog”, zegt Beullens. Dat gebeurt altijd met een sprong van 2 procent. Om die te krijgen, hoeft u als ontvanger niets te doen, de indexering gebeurt automatisch. De spinindex is sinds juni 2024 de enige vorm van indexering die dagprijzen binnen groepen van assistentiewoningen kunnen ondergaan. Hier kan je het besluit van de Vlaamse regering lezen.
Een brutopensioen van 1.665 euro in 2020 werd zo vandaag 2.035 euro. Dat is 370 euro per maand meer dan vijf jaar geleden
4. Hoeveel gingen de pensioenen de voorbije jaren omhoog?
De afgelopen vijf jaar, sinds 2020, werden de pensioenen tienmaal geïndexeerd, waarvan liefst zesmaal in 2022. Omdat er bij elke verhoging met 2 procent een groter bedrag bijkomt, zorgde dat in die periode voor een totale, gecumuleerde verhoging van het maandelijkse bedrag met 21,90 procent. Een brutopensioen van 1.665 euro in 2020 werd zo vandaag 2.035 euro. Dat is 370 euro per maand meer dan vijf jaar geleden.
5. Wanneer kan de volgende verhoging worden verwacht?
Dat is nog niet zeker. De afgevlakte gezondheidsindex bedroeg in september 129,88 punten. De volgende spilindex die goed is voor extra pensioen is vastgelegd op 130,67 punten. Het Belgische statistiekbureau Statbel maakt woensdag de afgevlakte gezondheidsindex voor oktober bekend. Die zal zo goed als zeker nog niet tot hogere pensioenen leiden.
“Rekening houdende met onze jongste vooruitzichten wordt verwacht dat de spilindex in januari 2025 wel zal worden overschreden”, zegt Rik Vanhauteghem van het Federaal Planbureau dat elke maand een prognose maakt. “Dat zou dan betekenen dat de pensioenen in februari 2025 met 2 procent omhooggaan.”
“Zoals de kaarten nu liggen, verwachten we voor de rest van volgend jaar geen overschrijdingen meer. Maar dat kan natuurlijk altijd veranderen. Kijk naar wat er in 2022 naar aanleiding van de energiecrisis gebeurde.”
6. Wie geniet nog een verhoging als de pensioenen stijgen?
Ook alle sociale uitkeringen – denk onder meer aan de ziekte- en invaliditeitsuitkering, de werkloosheidsvergoeding, kinderbijslag… – worden op basis van de gezondheidsindex aangepast. Dat geldt evenzeer voor de ambtenarenlonen en die in de sociale profit. Ambtenaren en al wie een sociale uitkering geniet, kunnen in de eerste maanden van volgend jaar dus eveneens een extraatje van 2 procent verwachten.
Net als de pensioenen zouden de sociale uitkeringen naar verwachting al in februari met 2 procent verhogen. De overheidslonen volgen dan in maart, net als die in de socialprofitsectoren.
Bron: artikel Het Laatste Nieuws 30/10/24