De functie van woonassistent is niet eenvoudig wanneer je als beheersinstantie alle bewoners ziet als klanten. Klanten verlangen van de woonassistent antwoorden op al hun vragen en wachten passief op oplossingen. Wij bij Zorg van de toekomst zien bewoners als burgers van een klein dorp waarin de woonassistent de sociale architect is. En dit uitgangspunt maakt een wereld van verschil.
Klanten of burgers?
Wanneer we ons als beheersinstantie te veel focussen op customer service, dan geven we bewoners de boodschap dat wij alles voor hen zullen doen en wij van hen niets terug verwachten. Deze manier van werken is niet alleen vernietigend om bewoners hun dromen te doen verwezenlijken maar zal hen ook tegenhouden om bij problemen in het project een constructieve inbreng te doen. Bewoners worden hierdoor apathisch en veel kritischer op het beleid. De focus komt met deze werkwijze op het negatieve te liggen.
Ik blijf het vreemd vinden dat een woonassistent van bijvoorbeeld 35 jaar zal bepalen hoe mensen met 40 jaar extra levenservaring zich mogen/moeten gedragen. Willen we ervoor zorgen dat onze bewoners zich vervelen, zich hulpeloos voelen en niet uitgedaagd worden? Willen we hun levenservaring in de vuilbak gooien en hier geen gebruik van maken? Nee toch!
Klein dorp
Wij proberen naar een groep van assistentiewoningen (GAW) te kijken zoals naar een klein dorp. In een dorp worden er ook geen beslissingen genomen vanuit een ivoren toren. In een dorp is er een schepencollege van bewoners die een bepaalde bevoegdheid hebben gekregen. Bewoners krijgen hierdoor inspraak en kunnen impact hebben in de gemeenschap (community). In deze visie hebben we geen klanten meer in onze assistentiewoningen maar wel burgers die mee werken naar een welbepaald doel. Enkel zo kan je slagen om een community te vormen.
Woonassistenten worden sociale architecten
De hoofdtaak van een woonassistent is community-building. Je kan het vergelijken met de functie van een burgemeester maar dan niet vanuit de rol om baas te zijn maar wel vanuit de rol om overzicht te behouden en mensen in contact te brengen met elkaar. Een voorbeeld: Een bewoner laat je weten dat hij problemen heeft met het hondje van de buurman. Spreek je de buurman hierover aan, dan krijgt hij de indruk dat hij op het matje geroepen wordt. In plaats daarvan vraag je aan de bewoner met de klacht of hij het goed zou vinden om deze vraag in een werkgroep te bespreken. Op deze manier bevorder je als sociaal architect een cultuur dat ze als bewoners zelf een deel van de oplossing zijn. Bewoners die voor zichzelf beslist hebben niet deel te nemen aan deze meeting hebben nadien ook niet het recht om kritiek te hebben op deze klacht.
Cultuur
Door enkele bewoners een bepaalde rol toe te vertrouwen komt er in de verplichte bewonersvergadering (die per kwartaal gehouden moet worden) heel wat waardevolle informatie naar boven. Daar kan je als woonassistent mee aan de slag om werkelijk het verschil te maken. En dit steeds samen met je eigen bewoners.
Hebben jullie al draaiboek gemaakt dat je gebruikt om nieuwe bewoners welkom te heten in de residentie? Stel, je komt als alleenstaande dame van 69 jaar in een residentie terecht, dan is dit voor de nieuwe bewoner een aardige uitdaging en bijzonder zenuwslopend. “Zal ik er iemand kennen? Gaan ze me aanvaarden in de groep?” Wanneer je in de cultuur van de residentie, samen met je andere bewoners, er een gewoonte van hebt gemaakt dat een nieuwe bewoner door andere bewoners welkom geheten worden, dan is dit niet alleen leuk voor de huidige bewoners om te doen maar ook voor de nieuwe bewoner om te ontvangen. Je legt dadelijk positieve contacten en dat versterkt de kracht van de community. Maak er bijvoorbeeld een gewoonte van (na corona, uiteraard) om deze nieuwe bewoner uit te nodigen op je appartement voor een etentje om elkaar beter te leren kennen. Het fijne van dit alles is dat deze werkwijze volledig in elkaar gestoken wordt door de bewoners, in samenwerking met de woonassistent. Deze manier van werken is niet alleen leuker maar zal ook veel sneller aanvaard en uitgevoerd worden omdat het een deel van henzelf is.
Marketing
Je kan als beheerder van een assistentiewoning een foto van een flat posten en zeggen dat deze te huur staat. Wat je ook kan doen, is een boodschap posten (samen met je bewoners) waarin je zegt: “Welke talenten, vaardigheden en passies breng jij mee wanneer je bij ons komt wonen?” Als GAW zijn we niet op zoek naar ‘huurders’ zoals vaak gesteld wordt. We zijn op zoek naar mensen die hier graag zouden komen wonen en die mee willen werken aan een leuke community waar jong en oud door elkaar wonen en ook iets voor elkaar kunnen betekenen. Het moet gedaan zijn om assistentiewoningen te bestempelen als afkooksels van een woonzorgcentrum, want dat zijn ze totaal niet. Assistentiewoningen kunnen succesvol zijn wanneer ze functioneren als een community waar iedereen een impact kan hebben. Hoe klein dan ook.
Hopelijk heeft deze blog je weer nieuwe inzichten gegeven op de toekomst van erkende assistentiewoningen. Wanneer je vragen zou hebben, zijn deze steeds welkom op het mailadres info@palomavlaanderen.be. Wil je nog meer blogs lezen zoals deze? Dan kan je dit doen door op deze link te klikken.
Deze blog werd geschreven door Marc Driesen.
